پرسش: چندی پیش یک قوطی کوچک شیر با ماندگاری بالا را با نی باز کردم و بعد از خوردن نیمی از شیر، تازه احساس کردم طعم آن ترش است در حالی که تاریخ انقضای آن نگذشته بود. علت این اتفاق چیست؟
پاسخ دکتر سیدامیر مرتضویان، متخصص صنایع غذایی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
شیر سترون، استریل یا با ماندگاری بالا، شیری است که تمام میکروب های آن در اثر استریلیزاسیون که با دمای بسیار بالایی انجام می شود، از بین می رود و تا زمانی که در ظرف باز نشود، هیچ راهی برای ورود میکروب به داخل آن وجود ندارد. به همین دلیل توصیه می شود بعد از باز شدن در ظرف شیر، آن را در یخچال بگذارید و حداکثر تا 4-3 روز بعد مصرف کنید، بنابراین تا قبل از باز شدن ظرف شیر، میکروبی در آن وجود ندارد که بخواهد ترشش کند مگر اینکه فرآیند استریل کردن در کارخانه کامل و کافی انجام نشود یا بستهبندی مشکلی داشته باشد و تعدادی از میکروبها در شیر باقی بمانند یا به آن وارد شوند، اما این اتفاق در شیرهای پاستوریزه زیاد میافتد زیرا در پاستوریزاسیون دمایی که به شیر داده میشود، حدود 72 درجه سانتیگراد است که فقط میکروبهای بیماریزای آن را از بین می‌برد و برخی میکروبها همچنان در شیر باقی می‌ماند که خوردن آنها در حالت طبیعی مشکلی برای بدن ایجاد نمیکند. اگر شیر پاستوریزه خارج از یخچال و در شرایط بد دمایی نگهداری شود، قبل از تاریخ انقضای ترش خواهد شد. خوردن شیر ترششده عارضه خاصی ندارد و فقط ممکن است کمی معده را به هم بریزد اما اگر باکتریهایی که این ترشی را ایجاد کردهاند باکتریهای نسبتا خطرناکی باشند، ممکن است در موارد بسیار کمی باعث مسمومیت شوند. توجه داشته باشید که مصرف شیر تلخ شده مضرتر است. در صورتی که شیر استریل ترش شده بود، آن را به فروشگاهی که از آن خرید کردهاید، پس بدهید تا آنها هم به کارخانه برگردانند.
